โรงเรียนนิคมพัฒนาผัง 20 ก่อตั้งขึ้นครั้งแรกเมื่อวันที่ 23 เดือนเมษายน พ.ศ. 2513 ด้วยงบประมาณของกรมประชาสงเคราะห์ กระทรวงมหาดไทย เป็นอาคารชั่วคราว 2 ห้องเรียน บ้านพักครู 2 หลัง เป็นเงิน 170,000 บาท เป็นอาคารชั้นเดียวยกพื้นสูง ตัวอาคารกว้าง 8 เมตร ยาว 16  เมตร มีเนื้อที่ทั้งหมด 100 ไร่ ในปีการศึกษา 2513 นายอำเภอควนกาหลง ได้มีคำสั่งแต่งตั้งให้ นายชอบ จันทจักษุ ครูโรงเรียนนิคมพัฒนาภาคใต้ 4 มารักษาการในตำแหน่งครูใหญ่ ต่อมาได้มีการสร้างอาคารชั่วคราวแบบวาตภัย 2 ห้องเรียน เป็นการสร้างเพิ่มเติมที่มีลักษณะรูปทรงเดิม เมื่อจำนวนนักเรียนเพิ่มมากขึ้น ทางองค์การบริหารส่วนจังหวัดได้จัดสรรงบประมาณสำหรับก่อสร้างอาคารเรียนถาวร จำนวน 3 หลัง บ้านพักครู 2 หลัง และได้รับงบประมาณจากสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาสตูล ก่อสร้างอาคารเรียนแบบ สปช.102/26 จำนวน 1 หลัง 3 ห้องเรียน

      ปัจจุบัน โรงเรียนมีอาคารเรียน 4 หลัง จำนวน 11 ห้องเรียน บ้านพักครู ๑ หลัง อาคารเอนกประสงค์  1 หลัง ครู 9 คน ครูพี่เลี้ยงเด็กพิการ 1 คน เจ้าหน้าที่ธุรการ 1 คน และนักการภารโรง 1 คน